Με μία νέα πραγματικότητα θα έρθουν αντιμέτωποι χιλιάδες εργαζόμενοι στη χώρα το επόμενο διάστημα στο πλαίσιο των νέων μέτρων που ανακοίνωσε χθες η κυβέρνηση για τη στήριξη της οικονομίας, πολλοί κλάδοι της οποίας έχουν πληγεί σφοδρά από την πανδημία. Στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται θεωρείται βέβαιο πως πολλοί εργαζόμενοι θα δουν τις αποδοχές τους να μειώνονται, ενώ τον τόνο δίνουν οι ελαστικές μορφές εργασίας.

Σχολιάζοντας τις σχετικές δηλώσεις του υπουργού Εργασίας Γιάννη Βρούτση την Τετάρτη ο εργατολόγος Κώστας Τσουκαλάς κάνει λόγο για «μέτρα που πράγματι, σε ειδικές περιπτώσεις - όπως είναι ο τουρισμός, η εστίαση, οι μεταφορές, ο αθλητισμός και ο πολιτισμός - δίνουν μια ανάσα: Αφενός διαμορφώνουν ένα καθεστώς ευελιξίας για τις επιχειρήσεις, με τη συνέχιση των αναστολών, ακόμα και στο 100%, και, αφετέρου, θα καταβάλλεται αποζημίωση ειδικού σκοπού στους εργαζομένους (σ.σ. πρόκειται για το επίδομα των 534 ευρώ)».

Όπως λέει στο iEidiseis, όμως, τα όσα ανακοινώθηκαν μοιάζει να «μονιμοποιούν μία κατάσταση όπου οι εργαζόμενοι υποαμείβονται», ενώ «απλά μπαίνει ένα φρένο στην ανεργία, προσωρινά, ως τον Σεπτέμβρη».

Δυνατότητα σε πολλές επιχειρήσεις να παραμείνουν κλειστές

Αναφορικά με το ζήτημα της συνέχισης αναστολών συμβάσεων ο Κώστας Τσουκαλάς εξηγεί πως «μία επιχείρηση στην εστίαση λ.χ. μπορεί τυπικά να μην ανοίξει, να κρατήσει τους εργαζόμενους, και αυτοί να πληρώνονται ως εργαζόμενοι σε αναστολή προκειμένου να ανασάνει και ν'ανοίξει από Σεπτέμβρη».

Τα ληφθέντα από τον Ιούνιο όμως μέτρα αναγκάζουν την επιχείρηση «να καταβάλλει τις ασφαλιστικές εισφορές».

Πρακτικά, «το κράτος αναλαμβάνει την ευθύνη να δίνει τα 534 ευρώ το μήνα, και στις επιχειρήσεις επιτρέπεται είτε να δουλέψουν με πολύ λίγο προσωπικό, είτε ακόμα και καθόλου, καθώς και να μη χρειαστεί να απολύσουν και να έχουνε οι εργαζόμενοι ένα εισόδημα».

Ερωτηματικά για απολύσεις μετά το καλοκαίρι

Αναφορικά δε με το πρόγραμμα SURE (Support to mitigate Unemployment Risks in an Emergency) το οποίο «απαιτεί να υπάρχουν μειώσεις του τζίρου των επιχειρήσεων στο 20%» ο κ. Τσουκαλάς παρατηρεί πως «ναι μεν συγκρατείς, σ'ένα βαθμό, την ανεργία, μπαίνει μια ρήτρα διατήρησης θέσεων εργασίας και άρα η επιχείρηση δε μπορεί για όσο διάστημα διαρκεί το πρόγραμμα να προβεί σε απολύσεις», όμως «από την άλλη μεριά δεν μας είπε ο υπουργός όταν τελειώσει το πρόγραμμα τον Σεπτέμβρη θα συνεχιστεί να υπάρχει ρήτρα διατήρησης των θέσεων εργασίας; Ή την επόμενη μέρα θα υπάρχει ελευθερία απολύσεων;».

«Γιατί δεν έχει ιδιαίτερο νόημα απλά να λες στον εργοδότη «σου δίνω μια δυνατότητα να δουλεύεις και να πληρώνεις λιγότερα αλλά μόλις σταματήσω θα απολύσεις». Θα είχε νόημα να συνοδευτεί το πρόγραμμα αυτό με την ρήτρα ότι ο εργοδότης που θα κάνει χρήση του προγράμματος δε θα μπορεί να απολύσει για ένα τρίμηνο - τετράμηνο μετά τη λήξη του», προσθέτει ο ίδιος.

Απόντες οι ελεγκτικοί μηχανισμοί

Με δεδομένο, εξάλλου, πως «οι ελεγκτικοί μηχανισμοί είναι πλήρως απόντες και αδρανείς, θα δούμε φαινόμενα όπως εργαζόμενους να δηλώνεται ότι εργάζονται 50% του ωραρίου τους ενώ θα δουλεύουν κανονικό ωράριο.

Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα για εργασία η οποία μπορεί να είναι 8ωρη 5ημερη οι εργαζόμενοι να λαμβάνουν το 50% του μισθού από τον εργοδότη και το άλλο 30% του μισθού από το κράτος (σ.σ. καθώς η πολιτεία αναλαμβάνει την υποχρέωση αναπλήρωσης κατά 60% του εισοδήματος του εργαζομένου για το χρόνο που ο εργαζόμενος δεν θα εργάζεται)», σύμφωνα με τον εργατολόγο.

«Άρα είναι δεδομένο ότι θα υπάρχει καθήλωση αποδοχών», σημειώνει.

Από την άλλη, «το ότι προσωρινά μπαίνει ένας φραγμός στις απολύσεις κι αυτό οφείλουμε να το πιστώσουμε ότι θα συμβεί, εφόσον οι επιχειρήσεις θα κάνουν χρήση του προγράμματος», σημειώνει ο ίδιος.

«Εκτός κάδρου» οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι επιστήμονες και οι προ του 2018 άνεργοι

Ο τρίτος άξονας των ανακοινώσεων Βρούτση χθες «αφορούσε την παράταση των επιδομάτων ανεργίας. Όσα έληγαν τον Μάιο παίρνουν δίμηνη παράταση, ενώ θα δοθεί και επίδομα ανεργίας σε 120.000 εποχικούς εργαζόμενους στον τουρισμό που δε θα προλάβουν να πιάσουν δουλειά, είναι σημαντική εξέλιξη». Όμως «δεν ακούσαμε τίποτα για τους μακροχρόνια ανέργους, εκείνους που έλαβαν 400 ευρώ τον προηγούμενο μήνα, ή για τους υπόλοιπους μακροχρόνια ανέργους, τους περίπου 350.000 ήταν μακροχρόνια άνεργοι πριν το 2018 και δεν έλαβαν τίποτα», λέει ο Κ. Τσουκαλάς.

Τέλος, «βασικό είναι ότι δεν ακούστηκε τίποτα για ελεύθερους επαγγελματίες και επιστήμονες, ενώ ο πρωθυπουργός είχε ρητά δεσμευτεί ότι αυτές οι κατηγορίες θα έχουν βοήθεια τον Μάιο», όπως λέει ο νομικός στο iEidiseis, θυμίζοντας και ότι οι επιστήμονες δεν είχαν μάλιστα λάβει την αντίστοιχη βοήθεια με άλλες κατηγορίες (σ.σ. του επίδομα των 800 ευρώ) τον μήνα Απρίλιο.

Επομένως, «έλειπε τελείως από τις ανακοινώσεις των υπουργών η οποιαδήποτε αναφορά σε ελεύθερους επαγγελματίες και επιστήμονες υπό τη μορφή οικονομικής βοήθειας». Βλέποντας τα μέτρα συνολικά θα δούμε πως «ενώ υπάρχουν φοροαπαλλαγές σε κάποιες επιχειρήσεις ή βοήθεια σε όσες έχουν μείωση τζίρου, οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δεν απασχολούν προσωπικό - άρα δεν έχουν όφελος από τη δυνατότητα να καταβάλλουν μειωμένες μισθολογικές αποδοχές - έχουν πολύ λίγα κέρδη από τις χθεσινές εξαγγελίες» επισημαίνει ο κ. Τσουκαλάς καταλητκτικά.

Συνεντευξη στο iEidiseis